Karın Ameliyatlarından Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
İçindekiler
- Abdominal (Karın) Ameliyatları Sonrası
- Hastaneden Taburcu Olduktan Sonra
- Evde kullanılacak ilaçlar
- Bağırsak Fonksiyonu
- İshal
- Yara Pansumanı
- İdrar Yapma (Küçük Abdest)
- Diyet
- Aktivite
- Olası Problemler Nelerdir?
- Bağırsak Tıkanıklığı
- Yara Enfeksiyonu
- Ameliyata Bağlı Enfeksiyon
- Aşağıdaki Durumlarda Doktorun Aranması Gerekir
- Kontrol
Abdominal (Karın) Ameliyatları Sonrası
Birçok karın ameliyatından sonra 7-14 gün arası bir süre hastanede yatmak gerekebilir. Bunun dışında kalan bazı cerrahi girişimlerde ise daha kısa sürede taburcu olunabilinir. Bu vakalarda da taburculuk zamanını belirleyen önemli faktör, hastanın genel durumu, yeme alışkanlığı, kendi başına ihtiyaçlarını giderebilmesi, ağrı derecesi ve yarasının durumudur. Bazı ameliyatlardan sonra yara bakımı ve hastanın yakın takibi gerekli olabileceği için taburculuk süresi uzayabilir.
Hastaneden Taburcu Olduktan Sonra
Evde kullanılacak ilaçlar
- Ağrı kesicileri, düzenli aralıklarla (her 4-6 saatte bir) en az bir hafta süre boyunca almak gerekir.
- Doktorun verdiği diğer ilaçların düzenli kullanılması gerekir.
- Eğer ihtiyaç olursa, büyük abdest yapmayı kolaylaştıran yumuşatıcı ilaçlar, ilk günler dışkılama sorununu rahatlatır.
Bağırsak Fonksiyonu
Bağırsak ameliyatlarından sonra ilk 6 ay dışkılama düzeninde değişiklik olabilir. (gaz sıkıştırması, kramp şeklinde ağrı, ishal vs.) Vücut buna zaman içinde uyum gösterecektir. Bazı gıdalar bu şikayetlere yol açabilir. Bunlardan kaçınılması gerekir. (örneğin baklagiller, süt, sodalı ve gazlı içecekler vs.)
En az iki günde 1 defa dışkılama olacak şekilde bağırsak hareketlerini ayarlamak gerekmektedir. (normali günde 1 kere) Eğer iki gün geçmesine karşın dışkılama olmaz ise ilaç almak gerekebilir. Doktora sormadan herhangi bir ilaç kullanılmamalıdır.
İshal
24 saatlik dönemde 3’ün üzerinde sulu dışkılama varsa önlem alınmalıdır. İshal olunduğunda, eğer hasta kullanıyor ise, laksatif (dışkı yumuşatıcı ilaç) kesilmelidir. Dışkı yumuşatıcı ilaç almadığı halde ishal devam ederse doktora haber vermek gerekir.
Yara Pansumanı
Eğer aksi söylenmedi ise yara açık bırakılmalıdır. Banyo veya duş yapılabilir. Eğer akıntı, ağrı, kanama, kızarıklık ve şişlik olursa hemen doktora haber verilmelidir.
İdrar Yapma (Küçük Abdest)
Bazı hastalarda, ameliyat sonrası idrar yapmada sorun olabilir. Bu durumda sıcak su içinde otururken idrar yapmak denenebilir. Eğer sorun devam ederse doktor ilaç verebilir veya idrar sondası takabilir.
Diyet
İlk 4-6 hafta yumuşak gıdalar alınmalıdır, daha sonra normal gıdaya geçilebilir. Başlangıçta gıdalar günde 6 öğünde ve az miktarlarda alınmalıdır. Eğer stoma (bağırsağın karın cildine ağızlaştırılması) varsa gıda ayarlaması diyetisyen ile beraber yapılmalıdır.
Tavuk, hindi, balık, yağsız ızgaralar ve haşlanmış olarak hazırlanır. Ayrıca iyi pişmiş sebzeler, haşlanmış patates, ekmek, peynir, komposto şeklinde haşlanmış meyveler ilk 6 hafta yenebilir. Bu dönemde kuru meyve, çiğ sebze ve taze meyve, baharatlı gıdalar, mısır, mantar, kuruyemiş, karbonatlı içeceklerden sakınmak gerekir.
Günde en az 8-10 bardak su içilmelidir. Bu yolla dışkı yumuşayacak ve dışkılama sorun olmayacaktır. Alkollü içecekleri özellikle ağrı kesici alındığı sürece kullanmamak gerekir.
Aktivite
Ağrı ve rahatsızlık yaratan her türlü aktiviteden kaçınılmalıdır. Genelde yürümek, merdiven çıkmak ve seyahat etmek yasak değildir. Büyük ameliyatlardan sonra 3 ay süreyle ağır kaldırılmamalıdır. Karın kaslarını kuvvetlendirici ve zorlayıcı hareketlerden kaçınmak gerekir.
Taburcu olduktan sonra 1-2 hafta araba kullanılmamalıdır. Daha sonrasında hasta kendini iyi hissediyorsa araba kullanabilir. Ameliyattan sonraki ilk seferde araba kullanırken birisinin eşlik etmesi daha uygun olur. Kuvvetli ağrı kesici aldıktan sonra araba kullanılmamalıdır.
Olası Problemler Nelerdir?
Bağırsak Tıkanıklığı
Karında kramp tarzında ağrı, şişkinlik, bulantı, kusma, kabızlık ve gaz çıkaramama şikayeti ile kendini belli eder. Bu bulgular varsa doktora haber vermek gerekir.
Yara Enfeksiyonu
Yara etrafında şişkinlik, ağrı, kızarıklık, akıntı ve ağrı oluşabilir. Bu durumu doktora haber vermek gerekir.
Ameliyata Bağlı Enfeksiyon
Ateş, özellikle karında huzursuzluk, şişkinlik, iştahsızlık ile seyrediyorsa mutlaka doktora bilgi verilmelidir.
Aşağıdaki Durumlarda Doktorun Aranması Gerekir
- Yara ile ilgili ağrı, kabarıklık, kızarıklık veya akıntı olması
- Ciddi kabızlık (3 gün geçmesine karşın dışkılama olmaması)
- İshal (günde 3'ten fazla sulu dışkılama olması)
- İdrar yapmada güçlük
- Ateş (38 derecenin üzerine çıkması)
- Fazla miktarda kanama
- Bulantı, kusma
- Üşüme, titreme
Kontrol
Yara yerinin kontrolü için, aksi belirtilmedikçe, iki hafta içinde tekrar doktora müracaat edilmelidir.