Kolon Kanserinde Yapılan Ameliyatlar
İçindekiler
Kolon kanserinin tedavisinde her hastayı bireysel olarak değerlendirmek çok önemlidir. Hastanın yaşı, hastalığın evresi, kanserin yerleştiği bağırsak bölümü (ön duvar, arka duvar), eşlik eden hastalıklar, geçirdiği ameliyatlar ve hastanın tedaviden beklentileri yapılacak tedavi tipine karar vermede göz önüne alınmalıdır.
Kanser ameliyatlarının ana amacı, kanserli organın temiz sınırlarla (tümörlü doku bırakmadan), beraberinde yayılma olasılığı olan bölgesel lenf bezlerinin tamamıyla birlikte çıkarılmasıdır.
Eğer kanser hastalığı erken evrede ise ve çevredeki lenf yollarına yayılmadı ise bölgesel olarak sadece kanserli dokunun sağlam çevre doku ile çıkarılması yeterli olabilir. Fakat ne yazık ki çoğu kolon kanseri vakası geç evrede geldikleri için daha geniş bir ameliyat gerekir.
Kolon kanserinin tedavisinde amaç, kanserin bir bütün olarak çıkarılmasıdır. Fakat bazı hastalarda tanı anında hastalık başka organlara sıçramış, yayılmış olabilir. Uzak organ yayılımı olan hastalarda tedavi kararı verilirken mutlaka tıbbi onkoloji doktorları ile birlikte tedavi planı yapılması gerekir.
Her hastanın tedavisi için bireysel planlama yapılması ve hastaya ait özellikler ve hastalığın evresinin dikkate alınması çok önemlidir.
Aşağıda kolon kanseri için uygulanan ameliyat yöntemlerinden kısaca bahsedilecektir;
Kolon Kanseri Tedavisinde Uygulanan Ameliyat Yöntemleri
Sağ Hemikolektomi
Kalın bağırsağın sağ tarafında, yani ince bağırsakla birleştiği yere yakın bölgede gelişen kanserlere sağ kolon (kalın bağırsak) kanseri denir. Bu kanserlerde sağ hemikolektomi ameliyatı yapılır. Bu ameliyat ile kalın bağırsağın sağ tarafı ve lenfatik çevre dokusu çıkarılır. Ardından ince bağırsak kalın bağırsağın geride kalan kısmı ile tekrar birbirine eklenerek bağırsak devamlılığı eskiden olduğu gibi sağlanır. Hasta normal yoldan dışkılamasını (tuvaletini) yapabilir.
Kalın bağırsağın sağ tarafının ince bağırsağın son 10 cm'lik kısmı ile beraber çıkarılması işlemi
Genişletilmiş Sağ Hemikolektomi ve Segmenter Rezeksiyon
Kalın bağırsağın sağ bölümü ile sol bölümü arasında kalan kısma ‘transvers kolon’ denir. Kalın bağırsağın tranvers kolonda yerleşen tümörlerinde lenfatik dokunun yeterli miktarda çıkarılması için genişletilmiş sağ hemikolektomi ameliyatı tercih edilir. Bu durumda kalın bağırsağın sağ tarafı ve enine seyreden transvers kolon kısmı da dalağın olduğu yere kadar çıkarılır. Yukarıda anlatılan sağ hemikolektomi ameliyatında olduğu gibi bu ameliyatta da ince bağırsak ile kalın bağırsak arasında devamlılık sağlanabilir.
Bazen transvers kolon kanserlerinde hastalık erken evre ise sadece kalın bağırsağın enine (transvers) kolon bölümünü (sağ ile sol kolon arasındaki bağırsak bölümü) - segmentini çıkartmak yeterli olabilir. Segmenter rezeksiyon sonrasında kalın bağırsağın her iki ucu birbirine eklenerek bağırsak devamlılığı eskiden olduğu gibi sağlanır. Her iki ameliyattan sonra da hasta normal yoldan dışkılamasını (tuvaletini) yapabilir.
Kalın bağırsağın sağ ve sol tarafı arasında kalan bölümün çıkarılması ve her iki kalın bağırsak uçlarının birbirine eklenmesi ameliyatı görülmektedir.
Sol Hemikolektomi ve Kolorektal Anastomoz
Kalın bağırsağın sol tarafında yerleşen kanserlerde sol hemikolektomi ameliyatı yapılır. Kalın bağırsağın sol tarafında yerleşen kanserlerde hastalıklı bağırsak dokusu ile beraber tüm inen kolonun lenfatik dokusunu çıkartmak gerekir. Kalın bağırsağın sol tarafı çıkarıldıktan sonra kalın bağırsağın her iki ucu yani tranvers kolon ile bağırsağın geride kalan bölümü birbirine eklenerek bağırsak devamlılığı eskiden olduğu gibi sağlanır. Hasta normal yoldan dışkılamasını (tuvaletini) yapabilir.
Kalın bağırsağın sol tarafında yer alan sigmoid kolon kanserlerinde de benzer ameliyat yapılmaktadır.
Kalın bağırsağın sol tarafının çıkarılması ve her iki kalın bağırsak uçlarının birbirine eklenmesi
Subtotal Kolektomi
Bazen kalın bağırsağın hem sağ hem de sol tarafında yer alan birden fazla tümör ve/veya polip olabilir. Bu durumda kalın bağırsağın hem sağ hem de sol tarafının çıkarılması gerekir. Bu durumda ince bağırsak ile rektum (kalın bağırsağın son kısmı) arasında devamlılık sağlanır. Bu ameliyata ‘subtotal kolektomi - ileorektal anastomoz’ denir. Hastalar bu ameliyattan sonra da eskiden olduğu gibi normal yolla dışkılamasını (tuvaletini) yapabilir.
Kalın bağırsağın rektum bölümü hariç tamamına yakın çıkarılması: Subtotal Kolektomi Ameliyatı