İyi Huylu Kalın Bağırsak Patolojilerinin Değerlendirilmesi
Patoloji Raporu Neleri İçermelidir?
Patoloji, hastalıklara yol açan nedenleri ve hastalıklı doku ve organlarda oluşan morfolojik (biçimsel, görüntüsel) değişiklikleri inceleyen bilim dalıdır. Patoloji kelimesi “hastalık bilimi” anlamını taşır.
Kanser hastalığı dışında birçok iyi huylu bağırsak hastalığının da tedavisinde ameliyat gerekmektedir. Bu ameliyat sırasında doktor hasta olan bağırsağı cerrahi işlem ile alır ve incelenmesi için patoloji laboratuvarına gönderir.
Patolog (patoloji doktoru), hastalıklı olduğu düşünülen doku ve organları çeşitli yöntemler kullanarak inceler ve hastalıklara tanı koymaya, hastalıkların tedavisini yönlendirmeye yönelik bilgiler vermeye çalışır. Değerlendirme sonuçlarını bir patoloji raporu haline getirir.
Genel olarak bir patoloji raporunda;
- Hastanın adı soyadı
- Yaşı
- Rapor numarası
- Örneğin alındığı tarih
- Raporlanma tarihi
- İncelenen örneğin alındığı bölge
- Örneğin dış görünüm (makroskobik) özellikleri (rengi, boyutu, sayısı gibi)
- Mikroskobik incelemede görülen özellikler
- Hastalık tanısı ve varsa tedaviyi şekillendirecek çeşitli bulgular yer almalıdır.
Kalın bağırsak hastalıkları için yapılan ameliyat ile hastalıklı olan bağırsak bölgesi çıkarılır ve değerlendirme için patoloji laboratuvarına gönderilir. Patoloji incelemesi 2 temel incelemeye dayanır ve her patoloji raporunda standart olarak bu iki incelemeye ait bulgular yer alır.
Makroskobik İnceleme
Patoloji incelemesinin ilk ve en temel basamağını oluşturur. Direkt olarak çıplak gözle patolog tarafından yapılan bir değerlendirmedir.
Kalın bağırsak hastalığı nedeniyle çıkartılan bağırsak örneğinde makroskobik incelemede hastalığın dış görünüm özellikleri, boyutu, bağırsak duvarında hangi katmanları tuttuğu, varsa çevre dokularda oluşturduğu hasar tarif edilir. Mikroskobik inceleme için uygun olan bölgelerinden örnekler alınır ve sonrasında laboratuvar çalışanları tarafından bu örnekler mikroskobik incelemeye hazır hale getirilir.
Kalın bağırsakta yerleşen çok farklı hastalıklar nedeni ile yapılan ameliyatlarda ameliyatı yapan doktor hastalıklı bölgeyi çıkarır ve inceleme için patolojiye gönderir. Altta yatan hastalığa göre patoloji doktoru hastalığın makroskobik özelliklerini tanımlar.
Mikroskobik İnceleme
Mikroskop altında yapılan bu incelemede hastalığın tipi ve şiddeti patoloji doktoru tarafından belirlenir. Buna ek olarak hastalığın bağırsak duvarındaki derinliği, çevre dokulardaki hasar derecesi, kan veya lenf damarlarına yayılım durumu, lenf bezlerine (düğümlerine) yayılım durumu değerlendirilir ve bunun sonucunda hastalığın tipi ve şiddeti belirlenir. Bu rapor tedaviyi yönlendirme bakımından çok önemlidir.