Makatta Şişlik
İçindekiler
Makatta Şişlik Nedir? Hangi Sorunlara Yol Açabilir?
Kalın bağırsağın dışa açıldığı ağza makat (anüs) denir ve makat etrafındaki rahatsızlıklar toplumda sık gözlenir. Bu rahatsızlıklardan biri de makkatta şişlik rahatsızlığıdır. Hastalar makat bölgelerinde ele gelen şişlikten rahatsız olurlar. Fakat buna neden olan birçok farklı hastalık vardır. Bu nedenle ayırıcı tanı çok önemlidir.
Hassas bir bölge olması nedeniyle makat ve etrafındaki hastalıklar ciddi sıkıntılar yaratabilir. Hastalar bu sorunlarını pek konuşmak istemedikleri için sıklıkla doktora geç müracaat ederler. Makattan kan gelmesi, makat etrafında ele gelen memeler, makat etrafının kaşınması, ağrılı dışkılama, iç çamaşırların kirlenmesi ve kokulu akıntılar sıkıntıyı daha da artırır ve utanma duygusuna neden olur.
Yukarıda anlatıldığı gibi makat çevresindeki rahatsızlıkların belirti ve bulguları birbirine çok benzerlik gösterebilmektedir. Doğru tanı ve tedavi için doktorun muayenesi çok önemlidir. Bu bölgenin hassasiyeti nedeniyle sıklıkla şikayetlerini saklayan hastalar, başkalarının kullandığı ilaçlar veya doktorun bilgisi dışında eczanelerden temin edilen ilaçlar ile şikayetlerini giderme çabası içine girerler. Sık karşılaşılan bu durum gereksiz zaman kaybına ve altta yatan önemli hastalıkların geç teşhis edilmesine sebep olmaktadır. Yukarıdaki şikayetleri olan hastaların “kulaktan dolma” tedavi yöntemlerini denemeleri, “nasıl olsa geçer” düşüncesiyle rahatsızlıklarını önemsememeleri, hastalıkların ilerlemesine ve tedavisi daha zor bir aşamaya ulaşmasına neden olacaktır.
Makatta Şişlik Yapan Rahatsızlıklar Nelerdir?
Hemoroidal hastalık, makatta çatlak (anal fissür), makat apsesi - iltihaplanma (apse), makat fistülü (anal fistül), cinsel yolla bulaşan hastalıklar, crohn hastalığının makat tutulumu, kıl dönmesi hastalığı, bağırsak sarkması (prolapsus), makat kanseri, dışkı kaçırma (inkontinans), deriye ait cilt hastalıkları (egzema), kaşıntılı makat (pruritus ani), mantar hastalığı, iltihabi bağırsak hastalığı ve daha birçok durum makatta şişlik ve ele gelen kitle - meme şikayetine neden olabilir.
- Makat Kanaması - Anal Kanama
- Basur Hastalığı - Hemoroid Hastalığı
- Tromboze Hemoroid (Anal Tromboz)
- Makat Apsesi - Anal Apse
- Makat Fistülü - Anal Fistül
- Makat Çatlağı - Makatta Yırtık - Anal Fissür
- Makat Kanseri (Anal Kanser)
- Rektum Kanseri
- Anal Egzama
- Kaşıntılı Anüs (Prutus Ani)
- Rektal Ülser Sendromu
- Makatta Deri Katlantısı - Mariscs
- Anal Siğil (Condyloma Acuminata)
- Dışkı Kaçırma - Bağırsak İnkontinansı
- Makat Temizliği - Anal Hijyen
Yukarıda yazılı tüm hastalıkların erken tanı ve tedavisi çok önemlidir. Fakat özellikle kalın bağırsak kanserinin erken evrede yakalanması tam şifa için önemlidir.
Bu nedenle makatta şişlik şikayetine ek olarak;
- Dışkıya kan bulaşması,
- Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik,
- Dışkının incelmesi,
- Karın ağrısı,
- Halsizlik,
- Yorgunluk,
- İzah edilemeyen kilo kaybı, şikayetleri olan hastaların, bu şikayet ve belirtilerini dikkate alıp ilk anda doktora gitmeleri gerekir.
Ayrıcı tanı için doktor hastayı muayene ettikten sonra ek bazı tetkikler isteyebilir.
Hastanın Muayenesi
Anamnez (Hastalık Hikayesi)
Doktor hastanın şikayetlerini dikkatle dinler. Bu görüşmenin amacı hastaya ait özellikleri ve hastalığın seyrini ortaya koymaktır. Hastanın diyet şekli, dışkılama ve tuvalet alışkanlığı, hastalığın şiddetlenmesine neden olabilecek etkenler ve aile hikayesi değerlendirilir.
Muayene
Hastanın utanmasına neden olmayacak bir ortamda yapılmalıdır. Bu muayene sırasında doktorun makat bölgesini ve kalın bağırsağın son kısmı olan rektumu da parmakla muayene etmesi gerekir. Bu şekilde ayırıcı tanıda akla gelebilecek diğer hastalıkların varlığı da araştırılır.
Makatta Şişlik Rahatsızlığında Parmakla Muayene
Buna ek olarak doktor başka rahatsızlıklardan şüphelenirse ek tetkikler isteyebilir. Ayırıcı tanı için kalın bağırsağın son bölümünün endoskopik yöntemler (sigmoidoskopi, kolonoskopi) ve görüntüleme (radyolojik) yöntemleri ile incelenmesi gerekebilir.
Makatta Şişlik Tedavisi
Ayırıcı tanı yapıldıktan sonra makatta şişliğe neden olan hastalığa göre tedavi planı yapılması gerekir.