Karsinoid Tümör

Karsinoid tümörler sıklıkla sindirim kanalında (gastrointestinal sistem) yerleşirler. Genellikle yavaş büyüyen ve belirti vermeyen ve çok ender görülen tümörlerdir. Karsinoid tümör bağırsak kanseri ile aynı hastalık değildir.

Karsinoid tümörlerin yerleşim gösterdiği organlar aşağıda sıralanmıştır;

Kalın Bağırsak Rektum İnce bağırsak Mide Karaciğer Apendiks Pankreas
	Sindirim Sistemi

Karsinoid tümörlerde erken safhalarda genellikle belirtiler görülmez. Büyüdüklerinde bu tümörler, büyük oranlarda hormon salgılarlar. Genelde serotonin hormonu ve diğer aktif bazı maddeler salgılar. Serotonin hormonu sinir iletimini sağlayan iletken aktif bir maddedir. Beyinde serotonin kimyasalı salındığında kan damarları kasılarak daralır; serotonin düzeyi düştükçe genişler. Bu tür vakalarda, kan akışında bulunan serotonin, ishale, boyunda ve yüzde cilt kızarmalarına ve beraberinde karın kramplarına, hırıltılı solunumlara ve göz şişkinliklerine sebep olur. Yayılmış olan bazı karsinoid tümörler ölümcül olabilirler. Bunun tersine, hormon üretmeyen ve problemlere sebebiyet vermeyen nadir türde karsinoid tümörler de vardır.

Karsinoid tümör kanser demek değildir. Kanser hastalığına göre karsinoid tümörlerin seyri daha iyidir. Fakat karsinoid tümörlerde metastaz yapabilirler, yani kaynaklandıkları organdan başka bir organa sıçrayabilirler. Metastaz yapmış (vücudun başka bir yerine sıçramış olan) karsinoid tümörlerin büyük çoğunluğu ise ince bağırsak (ileum) kaynaklıdır. En sık rastlanan metastaz bölgeleri başta karaciğer olmak üzere akciğerler, kemikler, dalak ve pankreastır.

Karsinoid Sendrom

Karsinoid Sendrom; karsinoid tümörü olan hastalarda tümörün salgıladığı maddelerin (serotonin ve diğer vazoaktifaminlerin) sistemik dolaşıma katıldığında ortaya çıkan belirti ve bulguların hepsine verilen isimdir. Karsinoid sendromu olan hastalarda ataklar halinde ishal, yüzde kızarıklık, çarpıntı, tansiyon yüksekliği, deri lezyonları, nefes darlığı gibi şikayetler görülebilir. Sıklıkla karsinoid tümörlerin karaciğere yayıldığı hastalarda bu tablo gözlenir.

Tüm karsinoid tümörlerin az bir bölümünde karsinoid sendrom gözlenir.

Karsinoid Tümöründe Risk Faktörleri Nelerdir?

Hastalığın gelişimi ile ilgili kesin bir bilgi yoktur. Karsinoid hastalığına özel olmamakla beraber bazı risk faktörlerinin hastalığın oluşumunu arttırdığı bilinmektedir.

• Yaş; yaş ile birlikte karsinoid tümörlerin görülme olasılığı artmaktadır.
• Aile Hikayesi; Bazı ailelerde kalıtım ile geçen bir çok tümör olabilir. Multiple endokrin neoplazmi (tip 1 MEN) aile hikayesi olan bireylerde (birinci derece yakınlarında endokrin tümörü olanlarda) karsinoid tümör görülme olasılığını artırmaktadır.
• Sigara; tütün kullanımı karsinoid tümör oluşumunu artırmaktadır.
• Diğer Hastalıklar; midenin asit üretimine bağlı gelişen rahatsızlıklar (Gastrit, Zollinger-Ellison sendromu vb.) karsinoid tümör oluşumu riskini arttırmaktadır.

Karsinoid Tümör Belirtileri

Karsinoid tümörlerin büyük bir kısmı genellikle belirti vermezler. Diğer sindirim kanalı tümörlerinde olduğu gibi sinsi seyrederler. Genellikle hastalık ilerlediği zaman yani geç safhada belirti verirler.

Genel olarak karsinoid tümörün belirtileri;

• Karın bölgesinde ağrı
• Bağırsak tıkanıklığı
• Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik
• Eklem ağrıları
• İshal - Diare
• Nefes darlığı
• Dışkıda kanama - Rektal kanama
• Rektal ağrı
• Yüzde ve boyunda ani kızarma

Birçok tetikleyici durum sonunda yukarda saydığımız durumlar görülebildiği gibi, hiç bir uyarı olmaksızın da belirtilerde artış görülebilmektedir. Yukarıda saydığımız belirtiler görüldüğünde en kısa zamanda doktorunuza başvurmalısınız.

Karsinoid Tümörlerin Yan Etkileri

Karsinoid tümörler aynı zamanda hormon salgılama özelliği olan tümörlerdir. Karsinoid tümörün salgıladığı hormona göre hastalarda bazı yan etkiler görülebilir. Karsinoid tümörlerde büyük oranlarda serotonin hormonu ve diğer aktif maddeler salgılar. Kan akışına karışan bu maddeler hastalarda bazı yan etkilere - komplikasyonlara neden olur.

Mide Ülseri

Karsinoid tümörlerin mide içinde asit miktarının artmasına neden olmasından dolayı mide ülseri görülebilmektedir.

Karsinoid Sendrom

Karsinoid tümöre sahip hastalarda tümörün salgıladığı maddelerin (serotonin ve diğer vazoaktif aminlerin) sistemik dolaşıma katıldığında ortaya çıkan semptomlarla karakterize olan durumdur.

Karsinoid Kalp Hastalığı

Karsinoid sendromlu hastaların yaklaşık yarısında hastalığa bağlı salgılanan maddelere bağlı kalp hastalığı gelişebilmektedir.

Cushing Sendromu

Akciğer karsinoid tümörleri kortizol hormunun üretimi artıran bir etki yapmaktadır.

Akromegali

Akciğer karsinoid tümörlerinde salgılanan başka bir hormon kemik büyümesinde artışa neden olur.

Karsinoid Tümör Tanısı Ve Teşhisi

Karsinoid tümörlerin çok büyük bir kısmı cerrahi bir operasyon sırasında tesadüfen saptanmaktadır. Bunun dışında şüphelenilen durumlarda;

Kan ve idrar testleri karsinoid tümörün salgıladığı hormonları tespit edebilir. Örneğin karsinoid tümörlerin sıklıkla salgıladığı aşırı miktarlardaki serotoninin kan ve idrardaki düzeyleri tanı için kullanılır. (5-HİAA). Kanda kromogranin A düzeyide tanıda yardımcı tetkiktir.

Tomografi ve ultrason gibi (BT, PET/CT, MR) görüntüleme yöntemleri de teşhisin doğrulanmasını destekler.

Endoskopi ile karsinoid tümörleri tespit edebilmek için daha ileri görüntüleme yöntemleri kullanılmış olur. İçi boş organların iç yüzeyini (lümen) örten tabakanın bir alet yardımı ile direkt göz ile incelenmesine endoskopi denir. Doktorunuz bu sayede içi boş organlarınızı bir kamera yolu ile gözlemleyebilmektedir.

Erken teşhis edilen tümörler, cerrahi yolla alınabilir. Kemoterapi, bu tümörlerin boyutunun küçültülmesi için yardımcı olabilir.

Karsinoid Tümör Tedavisi

Karsinoid tümörlerde tedavi tümörün yerleştiği bölgeye, yayılım yerlerine, salgıladığı hormon düzeyine ve hastanın şikayetlerine bağlı olarak değişmektedir.

Karsinoid tümör ve karsinoid sendromda tedavinin amaçları; hastanın belirti ve bulgularını - semptomları kontrol altına alınması, mevcut tümörün ortadan kaldırılması veya en azından %50 küçültülmesi, kan ve idrarda yer alan hastalığa bağlı salgılanan maddelerin normale getirilmesi veya en azından % 50 azaltılmasıdır. Bu nedenle hastayı takip eden doktor hastanın durumuna, hastalığın şiddetine göre ilaç ve/veya ameliyat ile tedavi planı uygulayabilir.

Tedavi için hastalığın bulunduğu bölgenin çıkarılması gerekir. Örneğin ince bağırsaktan gelişen karsinoid tümörde hastalığın olduğu bölümün çıkarılması ve geride kalan bağırsak devamlılığının sağlanması gerekir. Aynı tedavi prensibi tüm bağırsak bölümleri için geçerlidir. Bazı durumlarda karsinoid tümör çok ilerlemiş olabilir ve hastalığın tamamını çıkartmak mümkün olmayabilir. Bu durumda karsinoid tümörün olduğu yeri hastaya zarar vermeden çıkartılabileceği kadarının çıkarılması, yani geride kalacak tümör dokusunun en aza indirilmesi çok önemlidir. Bu şeklideki bir tedavi yaklaşımında bile hastanın şikayetlerinin kontrolü ve yaşam süresinin uzatılması mümkün olabilir. Fakat bu durum hastanın özelliklerine, karsinoid tümörün yerleşim yerine ve evresine göre değerlendirilmesi gerekir.

Karsinoid Tümörlerde Hatırlanması Gerekenler

• Karsinoid tümörler, genellikle yavaş büyüyen ve belirti vermeyen ve çok ender görülen tümörlerdir.
• Karsinoid tümörlerde erken safhalarda genellikle belirtiler görülmez.
• Karsinoid tümörler çevre organlara yayılabilir - uzak metastaz (vücudun başka bir yerine sıçrama) yapabilir.
• Karsinoid Sendrom; karsinoid tümöre sahip hastalarda tümörün salgıladığı maddelerin (serotonin ve diğer vazoaktif aminlerin) sistemik dolaşıma katıldığında ortaya çıkan semptomlarla karakterize olan durumdur.
• Karsinoid tümörlerde tedavi tümörün yerleşimi, yayılmış olup olmadığı, salgıladığı hormon ve doktorun ve hastanın tercihine bağlı olarak değişmektedir.
• Genellikle karsinoid tümörün bulunduğu yerin ameliyat ile çıkarılması gerekir.