Rektum Kanseri Ameliyatından Sonra Bağırsağım Torbaya Bağlanacak mı?

Bağırsağın Torbaya (Dışarıya, Karın Duvarına) Bağlanması

Ameliyatı yapan doktorun her ne kadar asıl görevi kalın bağırsak kanserini başarılı bir şekilde çıkartmak ise de diğer bir görevi de kanserli kalın bağırsak bölümünü çıkarttıktan sonra bağırsak devamlılığını sağlamaktır. Bu şekilde hastanın eskiden olduğu gibi normal yoldan dışkılama işlevini yapabilmesi sağlanır. Kalın bağırsak kanserinde %95 vakada bağırsak devamlılığını sağlamak mümkün olur. Fakat kalın bağırsağın en son kısmı olan rektum kanserinde durum farklı olabilir. Rektum kanseri cerrahisi, kolon (kalın bağırsak) kanseri cerrahisine göre daha zordur. Bunun nedeni rektumun leğen kemiği ile çevreli olmasıdır. Etrafı kemik doku ile kaplı, dar bir alanda ameliyat yapmak tecrübe ve rektum cerrahisinde uzmanlık gerektirir. Fakat tecrübeli ellerde dahi bağırsak devamlılığını sağlamak hastalığın durumuna göre bazen gerçekleşmeyebilir.

Bağırsak devamlılığını sağlama kararını verirken en önemli nokta kanserli bölgenin makata ne uzaklıkta olduğudur. Eğer rektumda gelişen kanser makata uzak bölgede gelişti ise hastanın bağırsak devamlılığını sağlamak daha kolaydır. Bu hastalarda bağırsağı dışarı almak gerekmez. Makata (anüse) yakın olan rektum kanserinde ise başarılı bir ameliyat için hastalıklı bölgenin geniş olarak çıkarılması şarttır. Bazı hastalarda bu sırada kanserli bağırsak bölümü ile birlikte makatı da çıkartmak gerekir. Hastalıklı bölge çıkartıldıktan sonra hastanın geride kalan kalın bağırsağı karın duvarına ağızlaştırılır. Bu işleme kolostomi denir. Bu hastaların dışkılama işlevi karın duvarına yapıştırılan özel bir torba aracılığı ile sağlanır.

Rektum kanseri olan bazı hastalarda bağırsak devamlılığı sağlandıktan sonra geçici olarak ince bağırsak karın duvarına ağızlaştırılabilir. Buna geçici ileostomi denir. Bunda amaç bağırsak devamlılığı sağlayan dikiş hattı (anastomoz) iyileşene kadar dışkının buraya olan temasını geçici bir süre engellemektir. Bu şekilde aşağıdaki yaranın iyileşmesi daha kolay olmaktadır. Bu amaçla açılan ileostomiler 2-6 ay sonra kapatılır ve devamlılık sağlanır.

Rektum Kanseri Ameliyatında Makatı (Anal Sfinkterleri) Korumayı Güçleştiren Faktörler Nelerdir?

• Makat kaslarının (anal sfinkterin) kanser tarafından tutulması
• Kanserin makata yakın olması (son 5 cm mesafede yerleşen tümörler)
• Aşırı şişmanlık (morbid obesite)
• Hastanın erkek olması (erkeklerde leğen kemiği dardır ve ameliyatı yapmak daha zordur)
• Rektum kanseri makata yakın ve rektumun ön duvarını tutuyorsa
• Hasta ameliyat öncesi dışkısını tutamıyorsa (inkontinansı varsa)

Rektum Ameliyatından Sonra İleostomiye İhtiyacım Olur mu?

Rektum kanseri nedeni ile ameliyat edilen ve bağırsak devamlılığı sağlanan çoğu hastada geçici olarak ileostomiye gerek duyulur. İleostomi sayesinde dışkı bir torbaya toplanır ve daha aşağıdaki dikiş hattının - kolorektal anastomozun (rektum kanserinin çıkarılmasından sonra yapılan bağırsak devamlılığı) iyileşmesi için zaman kazanılır. Geçici ileostomiler anastomoz iyileşene kadar bu bölgeden dışkı geçmesini önlediği için anastomozdan olacak kaçakları da önler.

Rektum ameliyatlarının en korkulan yan etkisi olan anastomoz kaçağı olasılığının en aza indirilmesi çok önemlidir. Aksi takdirde anastomoz kaçağı olan vakalarda dışkı karın zarının iltihaplanmasına neden olabilir. Çok ağır seyreden ve ölüm riski olan bir komplikasyondur.

Geçici ileostomiler ilk ameliyattan yaklaşık 2-3 ay sonra kapatılabilir. İleostomiyi kapatmadan önce anastomoz güvenliği çekilen röntgen filmleri ile test edilir ve bir sorun yok ise ileostomi kapatılır. Rektum kanseri ameliyatından sonra radyoterapi (ışın tedavisi) ve kemoterapi alan hastalarda ise bu tedaviler bittikten sonra ileostomi kapatılabilir.

İleostomi kapatıldıktan sonra hasta normal yoldan dışkılama işlevini tekrar kazanır. İlk günlerde dışkı kontrol problemleri gözlenebilir. Zaman içinde düzelme olur.

İleostomi Nedir?

İnce bağırsağın (ileum) bir ameliyat ile karın ön duvarına ağızlaştırılmasına ileostomi denir. Böylelikle bağırsak içerikleri karın cildine yapıştırılan bir torbaya boşalır. Normalde ince bağırsaklardaki gıda artıkları kalın bağırsaklara geçer. İleostomi yapılan olgularda ise gıda artıkları direkt olarak karın duvarına yapıştırılan bir torba ile boşaltılır.

İleostomi, uç ve halka (loop) olmak üzere iki şekilde yapılabilir. İnce bağırsağın tam olarak kesilip karın duvarına tüm lümenin ağızlaştırılmasına uç ileostomi denir. Halka (loop) ileostomi de ise ince bağırsak lümenin bir kısmı kesilir ve karın duvarına bu açıklık ağızlaştırılır. Böylece oluşan halka ileostomide getirici ve götürücü iki adet uç olur.

Kolostomi Nedir?

Kalın bağırsağın (kolon) bir ameliyat ile karın ön duvarına ağızlaştırılmasına kolostomi denir. Böylelikle bağırsak içerikleri karın cildine yapıştırılan bir torbaya boşalır. Normalde kalın bağırsaklardaki dışkı makat yolu ile dışarı atılır. Kolostomi yapılan olgularda ise gıda artıkları direkt olarak karın duvarına yapıştırılan bir torba ile boşaltılır.

Kolostomi uç ve halka (loop) olmak üzere iki şekilde yapılabilir. Kalın bağırsağın tam olarak kesilip karın duvarına tüm lümenin ağızlaştırılmasına uç kolostomi denir. Halka (loop) kolostomi de ise kalın bağırsak lümenin bir kısmı kesilir ve karın duvarına bu açıklık ağızlaştırılır. Böylece oluşan halka kolostomide getirici ve götürücü iki adet uç olur.

Kalın bağırsak rezeksiyonu sonrası geçici olarak açılan koruyucu ileostomi uygulaması

İleostomi ve Kolostomi Yaşam Kalitesini Etkiler mi?

Çoğu insan torba ile yaşam kalitesinin hiçbir zaman önceki gibi olamayacağını düşünür. Hiç şüphesiz ilk zamanlar torba ile yaşam dayanılmaz olabilir. Fakat zaman içinde hastalar bu duruma adapte olur ve eskiden yaptığı tüm aktiviteleri yapabilirler. Hastalar kendileri söylemedikçe hiç kimse onların torba ile yaşadığını dışardan bakarak anlayamaz. Torba giysilerinin altında ve kokuya neden olmadığı için etraftan fark edilmesi pek kolay değildir. Hastalar zaman içinde eskiden yaptıkları tüm sporları yapabilecek duruma gelirler.