Anal Egzama - Anüs Egzaması (Makatta Egzama)

Anüs Egzaması (Makatta Egzama) Nedir?

Makat egzaması olarak da bilinen anüs egzaması; makatta kızarıklık, döküntü gibi problemlere yol açan bir egzama çeşididir. Makatta en sık kaşıntı yapan hastalık olması sebebiyle son derece rahatsız edicidir. Yağ salgısının çok fazla olduğu makat bölgesinde olduğu için “yağlı egzama” sınıfına girer. Basur (hemoroid) ile çok sık karıştırılmakla birlikte hastaların birçoğu basur düşüncesiyle doktora gitmektedir. Fakat bu hastalık bir egzama çeşididir.

Anüs Egzaması Neden Olur?

Tüm egzama türleri gibi anüs (makat) egzamasının kesin nedeni bilinmemektedir. Fakat hastalığın genetik ve çevresel faktörlerle ilişkili olduğu düşünülmektedir.

İnek Sütü Alerjisi: Anal egzamaya inek sütü alerjisi neden olabilmektedir. Araştırmacılar anüsteki egzama nedenlerinin inek sütü alerjisi (% 47.6), bakteriyel dermatit (% 17.46), pamukçuk (% 15.87), kıl kurdu (% 9.52) ve laktoz intoleransı (% 9.5) tespit etmiştir.

Makat Temizliğinde Sabun ve Kimyasal Kullanımı: Sabun ve benzeri temizlik maddelerinin temas etmesi de bu duruma yol açabilmektedir. Sık aralıklarla sabun kullanımı cildin koruyucu tabakasını ortadan kaldırır. Hemoroid veya fistül hastalığı gibi proktolojik hastalıklar, genital siğiller, anüs sfinkter kas güçsüzlüğü ve çoğu zaman yanlış anal hijyen bu klinik tabloyu tetikler.

Yiyecekler: Baharat, acı sos ve karabiber gibi bazı yiyecekler anal egzamayı tetikleyebilmektedir. Mayalı yiyecekler, turşu, çikolata, domates ve patlıcan (Bu gıdaların tüketimini sonlandırdıktan sonra makatta egzama iyileşebilir.) Balık, karides, yengeç, sığır eti ve koyun eti, yumurta, soğan, sarımsak, şarap vb. de anüste egzama yapabilmektedir.

Stres: Makatta egzama zihinsel stres, depresyon, uykusuzluğa bağlı nörolojik disfonksiyon ve endokrin disfonksiyon sonucu da meydana gelebilmektedir.

Kilo: Fazla kilolu kişilerde görülmektedir, çünkü bu durumda makat bölgesi yeterince hava alamaz.

Çevresel Koşullar: Yaz mevsiminde anüs egzaması görülme riski yüksektir. Bunun nedeni bedenin daha fazla terlemesidir. Uzun süre oturmak da bölgede egzama oluşumuna sebep olabilir. Sürekli oturur pozisyonda durmak makat bölgesinin havalanmasını önler ve nem artışı yaşanır. Bu ise deride egzamayı beraberinde getirir.

Fazla Kaşımak: Makatın çevresini kaşımak cildi daha çok tahriş eder. Bu da egzamayı şiddetlendirmektedir.

Anüs Egzaması Belirtileri Nelerdir?

Makatta kaşıntı, anüs (makat) egzamasının en yaygın belirtisi olmakla beraber;

• Tuvalet kağıdında kan izleri görme
• Kuru veya pullanan cilt
• Kırmızı döküntü
• Makatta yanma veya batma hissi
• Makatta şişme veya iltihap
• İç çamaşırın kirlenmesine yol açacak şekilde akıntı
• Salgıdan kaynaklı kötü koku (Bu, dışkı kokusundan ayrıdır.)
• Makat ve etrafında ıslaklık
• Bölgede kaşıntı (Bilhassa geceleri daha fazla olur.)
• Derinin sertleşmesi ve kalınlaşması
• Anüs çevresinde meme görünümü
• Makat dokusunda oluşan deformite ve tahriş neticesinde oluşan yanma ve ağrı
• Cilt elastikiyetini kaybetmeye başladığı için hafif çatlak oluşumları gözlemlenen diğer belirtiler arasındadır.

Anüs (Makat) Egzaması Teşhisi Nasıl Konulur?

Hastalık teşhisinde kanıya ulaştıran en sağlıklı yolhastanın hikayesidir. Muayene bulguları genellikle teşhis için yeterlidir. Belirtiler bağırsağa ilerliyorsa anoskop muayenesi ile seviyesi belirlenir. Ek olarak tahlil veya biyopsi gibi uygulamaların yol gösterici etkisi yoktur. Makat hastalıkları uzmanının (Proktoloji uzmanı) muayenesi ile doğru teşhis koyulabilir. Anüs egzamasına erkeklerde daha fazla rastlanmaktadır.

Anüs (Makat) Egzaması Nasıl Tedavi Edilir?

Kortizonlu merhemler, tedavi sürecinde etki gösterebilmektedir. Fakat 3-5 günde kesilmek zorundadır, yoksa bu defa kortizondan kaynaklanan yan etkiler baş göstermesi oldukça olasıdır. Kortizonlu merhemler her ne kadar etki gösterse de kısa süre sonra kesilmek zorunda olduğu için anüs egzaması kendini tekrarlaya bilmektedir. Bu merhemler anüs egzamasını tamamen iyileştirmez. Kesin çözüme, hastalığın altında yatan faktörü belirleyip bu doğrultuda bir tedavi planı uygulamakla elde edilir.