Kolon Kanserinin Seyri (Prognozu) Nasıldır?
İçindekiler
Prognoz, hastalığın ileriki dönemde bireyi nasıl etkileyeceğini ve neler olabileceğini anlamamızı sağlar. İyi prognoz gelecekte kanser hastalığının tekrar gelişme olasılığının çok azaldığını gösterirken, kötü prognoz, hastalığın tekrarlama olasılığının yüksek olduğunu gösterir.
Hastanın prognozunu söyleyebilmek için doktorun bazı verilerden yararlanması gerekir. Bunların başında, hastalığın evresi, hücrelerin davranış şekli, uygulanan ameliyatın şekli ve başarısı, genetik bilgi ve hastalığa nasıl yakalanıldığı gelir.
Kolon Kanserinin Evresi ve Seyri (Prognozu)
Doktorlar, kanser hastalarının prognozunu hastanın 5 yıllık yaşam süresi ile değerlendirirler. Hastalığın tedavisinden 5 yıl sonra herhangi bir tekrarlama, yayılım (sıçrama) olmazsa hastalık tam şifa (kür) olarak kabul edilir. Bu nedenle kanser prognozu belirlenirken 5 yıllık yaşam süresi üzerinden değerlendirilir.
Kolon Kanserinin Seyrine (Prognoza) Etki Eden Başka Faktörler var mıdır?
Evet. Bunlardan önemli olanlar kısaca aşağıda belirtilmiştir.
Differansiasyon
Kanser hücrelerinin her birinin görüntüsü birbirinden farklıdır. Bazı kanser hücreleri kaynak aldığı doku hücrelerine benzemeye ve o dokunun özelliklerini aynen taklit etmeye çalışırlar. Bu kanser hücreleri asıl doku hücrelerinden çok az farkla ayırt edilebilirler. Bu tip kanserlere “iyi differansiye” kanserler denir. Bunların prognozu daha iyidir. Bazı kanser hücreleri de kaynak aldığı doku hücrelerine hiç benzemeyen farklı özellikler içerirler. Daha hızlı çoğalırlar ve çevre dokuya zarar verirler. Bu tip hücrelerin oluşturdukları kansere görünüşleri itibariyle “vahşi” tip veya “differansiye olmayan” tip kanserler denir. Prognozları daha kötüdür. Çoğu kolon ve rektum kanseri bu iki uç arasında bulunan “orta derecede differansiye” kanser hücrelerinden oluşurlar.
Ameliyat Tekniği - Cerrahi Teknik
Kanserli dokunun tamamen çıkarılması ve geride hiçbir kanserli doku bırakılmaması tedavinin en önemli kısmını oluşturur. Burada cerrahın, bu konudaki, bilgi, deneyim ve becerisiyle uyguladığı teknik, cerrahi başarıyı yükseltmektedir ve bu prognozu yakından ilgilendirir.
Genetik
Kalıtsal tip kolorektal kanserlerden biri olan non-polipoziskolorektal kanser (HNPCC) hastalarının prognozu, diğerlerine göre daha iyidir.
Hastalığın Ortaya Çıkışı
Bulgu ve belirtiler oluşmadan tarama sırasında belirlenen kanserlerin prognozu diğerlerine göre daha iyidir.
Ek Tedavi Protokolleri
Hastalığın yayılmasını veya tekrar oluşmasını engellemek için ilaç (kemoterapi) veya ışın (radyoterapi) uygulanması prognozu iyileştiren faktörlerdendir. Her hastalık evresi için farklı tedavi protokolleri ile kanserle savaşmak mümkündür.
Neden Bazı Kanserler İleri Evrededir?
Vücudumuzda her gün milyonlarca hücre yenilenir. Bu çoğalma sırasında az sayıda kanser hücresi de meydana gelir. Gelişen anormal hücreler vücudumuzun savunma elemanları tarafından yakalanır ve tahrip edilirler. Vücudumuzdaki savunma sistemini oluşturan hücreler bu yabancı hücrelerin hemen farkına varırlar ve kanser gelişmeden bu hücreleri etkisiz hale getirirler. Lenf bezleri ve bu bezlerde bulunan hücreler de savunma sisteminin bir parçasını oluştururlar. Aslında vücudumuz, kendini kansere karşı koruyan mekanizmalara sahiptir.
Bazen bu küçük kanser hücreleri savunma sistemini oluşturan hücrelerden kaçar ve kanserli hücreler büyümeye başlar. Bu durumda bile vücudumuz kanser ile savaşmaya devam eder. Vücudumuz bu gelişen kanser hücrelerini tamamen öldüremese bile bu hücrelerin yayılmasını engellemeye çalışır. İşte vücudumuzun kanseri sınırlamak için kullandığı savunma gücü ile kanser hücrelerinin çoğalma ve yayılma yeteneği arasındaki denge oldukça önemlidir. Kanser hücrelerinin bir alanda sınırlı kalması ve çevreye yayılmaması vücut savunma gücünün iyi olduğunun işaretidir. Bunun yanında kanserin çevreye yayılması ve uzak organlara sıçraması savunma gücünün zayıflığına ve kanser hücrelerinin gücüne işaret eder. Bir başka şekilde ifade edecek olursak hastanın savunma sisteminin güçlü olması kanserin sınırlı kalmasını ve erken evrede yakalanmasını sağlarken, kanser hücrelerinin üstün olması ise hastalığın yaygın olduğu veya yayılacağı anlamına gelmektedir.